Çiftler Arasında Sağlıklı Tartışma Kuralları
Sağlıklı bir tartışma kavgaya dönmeyendir. Tartışma yaşanmayan bir ilişkinin çok sağlıklı olduğu söylenemez. İki bağımsız bireyin birebir aynı düşünmesiyle gerçekleşecek bu durum çok da mümkün değildir. Tartışmamak için sorunlar göz ardı edildiğinde ise eninde sonunda büyük bir patlamayla karşılaşmak kaçınılmazdır.
Çiftler tartışma ile kavga etmenin arasındaki ince sınırı bilmeli, tartışmalar kavga ile sonlanmamalıdır. Adabıyla tartışabilirseniz mutlu bir evlilik, mutlu bir ilişki uzun yıllar sürer, ilişkiyi canlı tutar, yeni heyecanlara zemin hazırlarsınız.
Aranızdaki aşk ister birbirinize benzerliğinizden, isterse zıt kutuplarda olmanızdan kaynaklansın, aşk birbirini tamamlama sanatıdır. Bu da tartışa tartışa gelişecek, olgunlaşacaktır. Yeter ki tartışmayı bilelim.
Evlilik ve çift terapilerinde sağlıklı iletişim kuramamak, sağlıklı tartışamamaktan kaynaklanan sorunlarla çok sık karşılaşıyoruz. Tartışma ve kavga etmenin ayırımını doğru yaptığınız takdirde sağlıklı çözümlere gitmeniz kolaylaşacaktır.
Sağlıklı tartışma kurallarını özetleyecek olursak;
1)Hepimiz ayrı kişiliklere sahip, farklı ailelerde, ayrı çevrelerde yetişmiş, bireysel görüş, düşünüş ve beğenilere sahip yetişkinleriz. Bireysel farklılıkları kabul edip, bunun evlilik bağını ve ilişkideki uyumu bozacak bir şey olmadığını, önemli olanın ortak bir çizgiye yaklaşmak olduğunu bilmeliyiz.
2)Partneriniz sizin rakibiniz ya da düşmanınız değildir. Sizler birbirinizin tarafısınız. Tartışma anında, tekrar yüzyüze bakacağınızı unutmadan küfür, hakaret, alay ve aşağılayıcı sözler, tehditler, kişiliğe yönelik saldırılardan kaçının.
3)Beklentilerinizi ifade etmekten, ilişkide gördüğünüz olumlu ve olumsuz yanları belirtmekten kaçınarak, sorunları görmezden gelmeyin. Küçük sorunlar birike birike, bardak taştığında çözüm çok daha zor olacaktır. Zamanında açık yürekli konuşmanız, büyük düş kırıklıklarınızı önleyecektir.
4)Tartışma yeri ve zamanı önemlidir. Alışveriş merkezi, sinema gibi yerlerde topluluk önünde, aile büyüklerinin yanında ya da uygunsuz bir zamanda (eşiniz tuttuğu takımın derbi maçını izlerken, sabah çocuğu okula hazırlama telaşında iken, akşam trafiğe takılıp yorgun ve aç eve geldiğinizde vs.) tartışmaktan kaçının. Sakin kafa ile başbaşa kaldığınız bir zamana tartışmanızı ertelemeniz en doğrusudur.
5)Eşinize savunma olanağı ve konuşma fırsatı vermeden, doğrudan suçlayarak saldırıya geçmeyin. Tartışmanın amacı ego tatmini, karşınızdakine haddini bildirmek, ona nasihat edip hizaya getirmek değil, ilişkideki sorunu çözmek, ortak noktayı yakalayabilmektir.
6)Tartışmanın çıkış noktası ve konusunun dağılarak eski defterlerin açılması en sık yapılan tartışma hatalarındandır. Bu durum tartışmayı alevlendirdiği gibi çözümsüzlük de yaratacaktır.
7)Tartışırken bir boks ringinde olmadığınızı bilin. Amacınız tartışmadan zaferle çıkmak değil, bir çözüme varmaktır.
8)Sağlıklı iletişimde olduğu gibi sağlıklı tartışmada da “ben dili” önemlidir. “Sözümü kesme” demek yerine “Sözümün kesilmesi beni rahatsız ediyor, söyleyeceğimi unutuyorum” demek, “Beş para etmez fikirlerini kendine sakla” demek yerine “Benim fikrim böyle” demek sağlıklı tartışmaya örnek verilebilir.
9)Partnerinize düşüncenizi kabul ettirmek için sesinizi yükseltip bağırmayın. En çok bağıranın kazanacağı bir eylem değildir tartışma. Tartışmanın tonu ve dozu yükseldiğinde susup, bekleyerek soluklanın, sakin ve rasyonel düşünce fırsatını kendinize ve eşinize tanıyın.
10)Kırmızıçizgiler, olmazsa olmazlar, aslalar ile gereksiz kurallar koyarak bağlayıcı olmayın. Uzlaşma için her zaman açık bir kapı bırakın.
11)Hatalarınız olabileceğini kabul edin. Herkesin kendine göre haklılık payı olabileceğini dikkate alın.
12)Tartışırken her ne olursa olsun, katılmasanız dahi karşı tarafın fikrine saygı duyduğunuzu belirtin.
13)Tartışma sırasında gözyaşı dökmek gibi duygusal silahlar kullanmak, tartışma sonrası küsmek, farklı yataklarda yatmak olumsuz eylemlerdir. Sağlıklı bir tartışmada yeri yoktur.
14)Eşinizle olan tartışmalarınızda onu kimseyle karşılaştırıp, kıyaslamayın, başkalarını örnek göstermeyin. Bu durum, bireyi savunmaya çeken ve etkin dinlemeyi baltalayan en önemli etkenlerdendir.
15)Tartışmalarınıza anne babanızı ya da çocukları dâhil edip, onları taraf tutmaya, hâkim ya da hakem rolü üstlenmeye zorlamayın.
16)Eşiniz ve probleminizle ilgili genellemelerden kaçının. Sorunu dağıtarak büyütmek ve çözümsüzlük yaratmak yerine, o anda yaşanan probleme odaklanın.
17)Özür dilemeyi bilin, espri ve mizahı yeri gelince bolca kullanın.
Sağlıklı tartışma kurallarını çift ve evlilik terapilerinde ayrıntılı olarak işliyoruz. Sağlıklı iletişim kurulduğunda çözümsüz zannettiğiniz birçok sorun hızla düzelecektir. Temelinde sevginin yattığı, bencillikten kaçınmasını bilen, empati yapabilen çiftler her problemin üstesinden gelebilir. Bazen basit bir evlilik danışmanlığı dahi, ilişkinizdeki sorunu çözebilir.
Çiftlerin birinde ya da her ikisinde ağır kişilik bozukluğu, ruhsal dengesizlik var ise ilişki terapisi yanında, partnerlerin bireysel psikoterapileri de gerekir. Sevgi bağı üzerine kurulu ilişki ve evliliklerde her sorunu aile, evlilik ve çift terapileri ile çözmek mümkündür.
- Tartışmalarınızı artık umursamıyor, kırıklıkları onarma ihtiyacı hissetmiyorsanız
- En basit şeyler büyük sorun ve tartışmalara yol açıyorsa
- Partnerinizde beğendiğiniz, hoşlandığınız şeylerden eskisi kadar etkilenmiyor, güzel yönlerinden ziyade kusur ve eksiklikleri gözünüze batıyorsa
- Kıskançlık içinizi kemiriyor, birbirinizi baskı altında tutma ihtiyacı doğuruyorsa
- Birbirinizden bir şeyler saklıyorsanız
- Tartışmaktan yoruldunuz, tartışmaya üşeniyor, “haklısın” deyip kabuğunuza çekiliyorsanız
- Birlikte geçirdiğiniz zaman giderek azalıyorsa
- Geleceğe dair planlarınızın cazibesi kalmadıysa
- Birbirinizin zaaf ve eksikliklerini silah olarak kullanıyor, ilk fırsatta belden aşağı vuruyorsanız
- “Ayrılsak nasıl olur?” sorusu aklınızın bir köşesinde yer etti ya da aranızda rahatça dillendiriyorsanız
- Aranızdaki cinsellik azaldıysa
- Özel günlerinizi önemli hissetmiyorsanız
- Birinci önceliğiniz ilişkiniz ve partneriniz değilse
- Yalan ve şiddet hayatınızın olağan bir parçası haline geldiyse ilişki veya evliliğinizi ciddi anlamda sorgulamalı, tamam veya sağlıklı bir devam noktasında profesyonel destek almalısınız.
Mutlu bir evlilik ve ilişki için çift ve evlilik terapileri size yardımcı olacaktır.
Psikiyatrist Dr.Emine Filiz Uluhan.