BİREYSEL TERAPİ

Psikoterapiler kişiye özel olsa da her psikoterapi yönteminin belirli ilkeleri vardır. Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi olarak bu yazımızda bilişsel davranış terapisinin temel ilkelerini anlatacağız.

Semptom ve zaman sınırlamalı bir psikoterapi yöntemi olan kişiler arası psikoterapi, Gerald Klerman ve Myrna Weissman tarafından geliştirilmiş olup, yetişkinlerde tek kutuplu ve psikotik olmayan depresyonu tedavi eden bir tekniktir.

Psikolojik bozukluklarda önemli bir tedavi yöntemi olan bilişsel terapi, insan tepkileri ve bireyin içsel ve dışsal etkenlere uyum sağlamada bilgi işlemenin rolünü temel almaktadır.

Yirminci yüzyılın en etkili psikoterapisti olarak kabul edilen Carl Rogers tarafından geliştirilen birey odaklı terapi, belli terapist özellikleri ve sağlam bir terapötik ilişki sağlandığında, tüm insanların psikolojik olarak kendilerini geliştirebileceği ve hayatlarını etkin biçimde yönetebilecekleri varsayımına dayanan, iyimser bakış açılı bir psikoterapi yöntemidir.

Psikoterapi ve danışmanlık tanımları ülkemizde ve dünyada sıklıkla anlam karmaşasına yol açabilmektedir.

Psikoterapi bir öğrenmedir. Bazen yeni bir şey öğrenme, bazen bilinen ama unutulan bir şeyi öğrenme, bazen nasıl öğrenebileceğini öğrenme, bazen de öğrenmemeyi öğrenmedir.

Freud (1856–1939) "Hayatın yüzeysel ya da görünür seviyesi, zihin faaliyetinin yüzey toprağıdır" diyerek hayatın büyük bölümünün bilinçdışı seviyede gerçekleştiğini öne sürerek, psikanalizin temellerini atmıştır.

Alfred Adler de (1870–1937) Freud gibi erken çocukluk yaşantılarının kişisel gelişimdeki rolünü desteklemekle birlikte, Freud'un psikoseksüel gelişme ve Oedipus kompleksi yerine, çocukların aile ile etkileşimlerine önem verir.

Carl Gustav Jung (1875–1961) ruh, can ve fikrin bir birleşimi olarak analitik psikoterapiyi tanımlamıştır.

Yaklaşımın temeli, bağımsız insan kavramıdır. Burada uygulama danışanların kendi doğuştan gelen, kendini iyileştirme kapasitelerini ortaya koymaktır.

Albert Ellis (1913–2007) tarafından kuramlandırılmıştır. Temelinde insanların hem mantıklı (yapılandırıcı) hem de mantıksız (yıkıcı) olma potansiyeli ile doğdukları fikri yatar. İnsanların mantıksız düşünme ve kendilerine zarar verici alışkanlıkları kendi aile ve kültürleriyle alevlendirilir. İnsanların telkine yatkınlıkları ailelerine daha bağlı oldukları ve sosyal baskılardan daha fazla etkilendikleri hayatlarının ilk yıllarında daha fazladır.

1950'lerin sonlarından itibaren ortaya çıkmıştır. Üç temel yaklaşımı vardır.