GRUP TERAPİSİ

Grup terapisi nedir? Grup psikoterapisi nasıl yapılır? Grup terapisi ne işe yarar? Grup terapisine kimler katılabilir? gibi sorularınızın yanıtlarını bu yazımızda bulabilirsiniz.

Ekonomik ve oldukça etkili bir psikoterapi yöntemi olan grup terapilerini, Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi olarak öneriyor ve uyguluyoruz.

Grup terapileri 3-5 kişilik küçük gruplarla yapılabildiği gibi, 10-20 kişiden oluşan büyük gruplar da mümkündür.
Grup terapilerinde bir veya iki terapist bulunur.
Bireysel terapiye devam eden bir danışanın aynı anda grup terapisine de katılması sinerji yaratarak tedaviyi güçlendirebilmektedir.
Irvin Yalom, grup terapisine katılmasında sakınca olmayan her danışanın gruba yönlendirilmesinden yanadır.
Hipokondriyak, akut psikozda olan, paranoid kişilik bozukluğu bulunan, sosyopat, dürtüsel davranan kişiler grup terapisine alınmazlar. Panik atak hastaları ve narsisistik kişilik bozukluğu bulunanlarda da dikkat edilir.
Grup terapilerinde genellikle haftada bir, ardışık iki seans (90-120 dakika)’lık oturumlar yapılır.
Sizin yaşadıklarınızı başka birilerinin de yaşadığını öğrenmenizin verdiği rahatlık hissi grup terapilerinin püf noktalarındandır.
Gruplar üçe ayrılır: a)Kapalı gruplarda ilk başta oluşan gruba daha sonra yeni bir danışan kabul edilmez. Güven ortamının gelişmesi ve sürekli değişen rol çatışmalarının önlenmesi gibi olumlu yönleri vardır. b)Açık gruplar, bir hasta ya da danışanın bireysel ya da uygun bir gruba katılıncaya kadar psikoterapiden yoksun kalmaması için yönlendirildiği, dışarıdan gelecek herkese açık gruplardır. c)Psikoeğitim grupları ise benzer sorunlara sahip grup üyelerinin, deneyimlerini paylaşıp, fikir alışverişinde bulundukları, iyi yapılandırılmış gruplardır. Üyeler birbirini motive ederek ciddi kazanımlar sağlarlar.
Gruba katılmadan önce psikolojik testlerin yapılması, kişilik özelliklerinin saptanması, psikoterapistin danışan ile görüşerek gruba uygunluğunu saptaması gerekir.
Grup terapisinde danışanlar grup desteği ile sosyal çekincelerini atar ve sosyal beceriler kazanırlar, sadece terapistten değil grup üyelerinden de geri bildirimler alarak yüzleşme imkanı bulurlar (özellikle pozitif geri bildirimler bireyi cesaretlendirir, motive eder), grubun güvenli ortamında gerçek hayat provaları daha kolay yapılır, bireysel farkındalık daha kolay elde edilir.
Grup terapilerinde bireyler arasında çatışma yaşanması, grupta konuşulan her şeyin herkesin ilgisini aynı oranda çekmemesi, grup üyelerinin kendi aralarında gruplaşmaya gidebilmeleri, her danışanın her seansta söz hakkı elde edememesi gibi dezavantajlar görülebilir.
Grup terapilerinde başta psikodinamik, bilişsel davranışçı, hümanist, Gestalt terapi olmak üzere farklı psikoterapi ekolleri kullanılabilir.
Ruh sağlığınızı korumak, duygularınızı ifade etmek, sosyalleşmek, birçok psikolojik sorununuzun üstesinden gelmek için grup terapilerinden yararlanabilirsiniz.

Grup psikoterapileri ile ilgili merak edilen konuları özetleyecek olursak;

Grup psikoterapisi nedir?

Grup psikoterapisi, amaca uygun özenle seçilmiş duygusal problemleri olan kişilerin, eğitimli bir psikoterapist eşliğinde, kişilik değişimi ve ruhsal sorunların çözümü için birbirlerine yardım etmelerinin sağlandığı özel bir psikoterapi yöntemidir.

Grup psikoterapisi nasıl yapılır?

Üç üyeden on beş, yirmi üyeye kadar değişen kişiyle yapılabilen grup terapileri, psikiyatrideki psikolojik kuramlar çerçevesinde, psikoterapistin liderliğinde, grup üyelerinin birbirleriyle etkileşimlerini kullanarak yapılır. Destekleyici, yapılandırılmış, sınır koyucu, bilişsel davranışçı, kişiler arası, aile ve analitik yönelimli grup çalışmaları mümkündür.

Grup psikoterapisinin avantajları nelerdir?

Grup terapisi, hastanın akranlarından hemen geri bildirim alabilmesi ve hem hasta hem de terapist için hastanın bir grup aktarımı ortaya çıkararak hastanın psikolojik, duygusal ve davranışsal yanıtlarını kolayca gözlemleme fırsatı yarattığından bireysel psikoterapilere göre avantajlı olabilmektedir. Grup psikoterapilerinin hastaya maliyeti de daha düşük olmaktadır.

Grup terapisine kimler katılabilir?

Grup psikoterapisine katılan üyeler öyle saptanmalıdır ki, elde edilecek fayda kümülatif toplamdan fazla olmalıdır. Bu amaçla psikiyatrist/psikoterapist iyi bir psikiyatrik öykü almalı, dinamik, davranışsal ve tanımsal bilgileri toplayacak iyi bir ruhsal durum muayenesi yapmalı ve bazı psikolojik test ve kişilik testlerinden yararlanmalıdır.

Antisosyal hastalar ve sanrıları olan hastalar dışında tüm hastalar grup terapilerine katılabilir. Ağır depresyonlu ve manik hastaların hastalıklarının bir miktar kontrole alındıktan sonra grup psikoterapilerine katılmaları uygun olur. Borderline ve şizoid kişilik bozukluğu olanların da kaygılarının giderildikten sonra gruba alınmaları daha doğrudur.

Heterojen gruplar:

Birçok psikiyatrist maksimal faydayı sağlamak için değişik tanı kategorileri, farklı davranış biçimleri olan, değişik yaşlarda, sosyokültürel ve eğitim durumları farklı, her iki cins üyeden oluşan heterojen grupları tercih eder. Bu sayede ebeveyn-çocuk, kardeş-kardeş modelleri daha kolay kurulur, hastalar başa çıkılamaz gibi gördükleri kişiler arası güçlükler ile ilgili çok geniş örnekleri yaşayabilir.

Homojen gruplar:

Çocuklar ve ergenler için en iyi grup ortamı kendi yaş gruplarıdır. Bundan dolayı çocuk ve ergenlerin ruhsal sorunlarının tedavisinde homojen gruplar oluşturulur.

Grup psikoterapisinde tedavi edici etkenler nelerdir?

Abreaksiyon: Acı veren bastırılmış materyalin bilinçliliğe getirildiği süreçtir.
Kabul görme: Grubun diğer üyeleri tarafından kabul edildiğini görmek tedavi edici bir unsurdur.
Özgecilik (altruism): Bir kişinin kendi ihtiyaçlarını ikinci plana iterek diğer üyeye yardım etme eylemidir. Başkalarına vermenin bir değeri olduğunu öğrenme tedaviye katkı sağlar.
Katarsis: Bastırılmış bir düşünce ve duygunun ifade edilmesi olup, rahatlama duygusu yaratır.
Kenetlenme: Grubun ortak bir amaca yönelik birlikte çalıştığı duygusu tedavide olumlu bir etkendir.
Oy birliğiyle geçerleme: Kişi kendi kavramlarıyla diğer grup üyelerininkini karşılaştırarak gerçeği doğrular. Oy birliğiyle gözlem olarak da tanımlanır.
Bulaşma: Bir üyenin bir duyguyu dile getirmesi başka üyede de benzer bir duygunun farkındalığını ortaya çıkarır.
Düzeltici ailesel yaşantı: Grup etkileşimi bazı üyeler için köken ailelerini yeniden yaratır. Kardeş rekabeti, ebeveyne öfke gibi sorunlar yüzeye çıkar.
Empati: Bir grup üyesinin kendini bir başka grup üyesinin psikolojik açısından bakabilmeyi başararak onun düşünce, duygu ya da davranışını anlayabilmesidir.
Özdeşim: Kişinin bir başka kişi ya da nesnenin niteliklerini ve tipik özelliklerini kendi ego sistemi içine aldığı bilinçdışı bir savunma düzeneği olup, gruba katılan bir birey başka bir grup üyesi ya da psikoterapist ile özdeşim kurabilir.
Taklit etme: Seyirci terapisi olarak bilinen bu durum bir hastanın diğerinden bir şeyler öğrenmesini, onun davranışlarını örnek almasını ifade eder.
İçgörü: Kişinin kendi psikodinamikleri ve uyum bozan belirtileri konusundaki bilinçli farkındalığı ve kavrayışı içgörü olarak tanımlanır. Uyumu bozan davranışta hiçbir değişiklik olmaksızın bilgi ve farkındalık entelektüel içgörü, kişilik ve davranışta olumlu değişikliklere yol açan farkındalık ve kavrayış duygusal içgörüdür.
İlham: Umut aşılanması olarak bilinen bu durum bir iyimserlik duygusunu grup üyelerine söyleme sürecidir. Kişi sorunlarının üstesinden gelebileceğini keşfeder.
Etkileşim: Grup üyeleri arasındaki özgürce ve açık karşılıklı fikir alış verişi etkili iletişime yol açar. Etkili iletişim duygu yüklü olup, günümüz insanının en büyük eksikliklerindendir.
Yorum: Psikoterapistin bir hastanın direnç, savunma ve belirtilerinin anlam ya da öneminin formüle edildiği süreçtir.
Öğrenme: Grup terapisinde davranışlar, duygular, sosyal beceriler, cinsellik gibi her türlü konuda kişiler birbirinden bir şeyler öğrenir.
Gerçeği değerlendirme: Kişinin kendini ve diğer grup üyelerini doğru biçimde algılaması, özetle kendiliğin dışındaki dünyayı nesnel olarak değerlendirme becerisinin kazanılmasıdır.
Aktarım: Bir hastanın geçmişindeki bir nesnenin yarattığı duygu, düşünce ve davranışların psikoterapiste ya da bir diğer grup üyesine yansıtılmasıdır.
Evrenselleştirme: Grup psikoterapisinin en önemli faydalarından biridir. Kişi sorun sahibi olmak konusunda evrende tek olmadığını, yalnız olmadığını görür.
Açığa vurma: Kişi bir günah, suç ya da bastırılmış bir duygu, görüş veya olayını diğer grup üyeleriyle paylaştığında büyük rahatlama hisseder.

Bireysel ve grup terapisi birlikte uygulanır mı?

Bu, özel bir tedavi türü olup, bireysel terapinin arada sırada yapılan bir grup terapisiyle güçlendirildiği bir sistem değildir. Grup yaşantısının bireysel psikoterapi oturumlarıyla karşılıklı geri bildirimin bütünleştirildiği bir yöntem olup, bilinçli ellerde uygulanmalıdır. Birçok problemin yüzeye çabuk çıkmasını ve çabuk çözümlenmesini sağlar.

Psikodrama, bir çeşit grup psikoterapisi yöntemidir:

Psikiyatrist doktor Jacob Moreno tarafından yaratılan kişilik yapısı, kişiler arası ilişkiler, çatışmalar ve duygusal sorunların özgül dramatik yöntemler aracılığı ile araştırıldığı, drama içinde içgörü kazanmayı sağlayan grup psikoterapisi yöntemi psikodrama olarak isimlendirilir.

Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi, Grup Psikoterapisi Antalya.

Grup Psikoterapisti ve Psikiyatri Uzmanı Emine Filiz Uluhan.