Gelişmeleri Kaçırma Korkusu

Gelişmeleri kaçırma korkusu son yıllarda psikolojide popüler olan korkulardandır. Gelişmeleri kaçırma korkusu psikoloji literatüründe FOMO (Fear of Missing out) olarak geçmektedir.

Gelişen teknolojiyle beraber internet kullanımı yaşamımızın bir parçası haline geldi. Gün içerisinde zamanımızın büyük bir çoğunluğu internette geçiyor. Özellikle Covid 19 salgınından sonra internet ve digital kaynakları kullanım süresi de artmaya başladı.

İnternetin en sık kullanıldığı alanlardan biri olan sosyal medyanın hayatımızda daha fazla yer edinmesiyle birlikte zamanla alışkanlık haline gelen bazı davranışlar sosyal kaygıya neden olmaktadır. Diğer insanların neler yaptıklarını sürekli izleme, son trendleri yakalama isteği ve sayfayı güncelleme davranışları zamanla alışkanlık haline gelerek FOMO’ya yol açmaktadır. Türkçe ismiyle “Gelişmeleri Kaçırma Korkusu (GKK)” kişinin belli ortamlardan uzak kaldığı zaman yaşadığı bir tür sosyal anksiyetedir.

Gelişmeleri kaçırma korkusu herkesin hayatını farklı ölçüde etkilemektedir. Siz de gün içerisinde sosyal medya hesaplarınızı sık sık güncelliyor musunuz? Gündemdeki gelişmelerden uzak kalınca kendinizi bir şeyleri kaçırmış hatta geride kalmış gibi mi hissediyorsunuz? Bu kaygılarla birlikte akıllı telefonunuzu ve teknolojik cihazlarınızı sürekli kontrol etme ihtiyacı mı duyuyorsunuz? O halde her yaştan bireyde görülebilen gelişmeleri kaçırma korkusu yaşıyor olabilirsiniz.

Sosyal ağlarda artan arkadaş sayıları ve onların her birinin yaptığı etkinlikleri takip etmek ve uyum sağlayabilmek güç bir durumdur. Sosyal medya aracılığıyla profilinizdeki arkadaşlarınızın sizinkinden daha dolu ve heyecanlı olduğunu düşünebilirsiniz. Sosyal medyada diğer insanların paylaşımlarını görüp sizin katılamadığınız ya da yapmadığınız çok fazla şey varmış gibi gelebilir. Üstelik tüm bunları yapabilecek ne enerjiniz, ne zamanınız, ne de paranız vardır. Bu nedenle sosyal ortamda kendinizi dışlanmış ve sanki birçok şeyi kaçırmış gibi hissedebilirsiniz. Kendinizi diğerleriyle karşılaştırmaya başlarsınız. Böylece güncel gelişmelere dahil olamama hissi yoğun kaygıya sebep olabilir. Etkinlikleri takip etme isteği bir süre sonra kişinin sosyal ve iş yaşamına sıkıntı verir. Duygularını olumsuz yönde etkilemeye başlar.

Gelişmeleri kaçırma korkusu yaşayan kişi yalnızlık duygusunu yoğun yaşar. Stresle baş edebilme gücü zayıftır. Sosyal beceri eksikliği sık görülür. Bu yüzden çoğunlukla yüz yüze iletişim yerine online iletişim biçimini tercih eder. Özellikle hiperaktif ve dürtü kontrolü zayıf kişilerde sık gözlemlenir. Davranışsal problemler, dikkati toparlama güçlük, akademik hayat ve kariyere olumsuz etkiler, yeme problemleri ve uykusuzluk gibi birçok çeşitli problemler meydana gelir. Sosyal medya bağımlılığı, kaygı bozuklukları ve depresyon gibi psikolojik rahatsızlıklar baş gösterir.

Gelişmeleri Kaçırma Korkusu Belirtileri:

*Sosyal medya hesaplarını kontrol etme isteği.

*Sık sık güncellemek.

*İnternetin olmadığı zamanlarda hayatın durduğunu düşünmek.

*Sürekli paylaşım yapma isteği.

*Sosyal ağlarda sürekli çevrimiçi olma durumu.

*Sabah kalktığınızda ilk sosyal medyayı kontrol etmek ya da akşam yatmadan önce son baktığınız şeyin sosyal medya olması.

*Sosyal medyada gün içerisinde uzun zaman harcamak.

*Sosyal medya yokluğunda yoksunluk hissetme durumu.

*Dikkat dağınıklığı.

*Mutsuzluk.

*Yalnızlık.

*Kıskançlık.

Gelişmeleri Kaçırma Korkusu İle İlgili Tavsiyeler:

*Teknolojik cihazlarınızı ve internet kullanımınızı kademeli olarak azaltmayı deneyin. Birden bırakmaya çalışırsanız sonrasında hesaplarınıza daha çok giriş yapmanıza neden olabilir. Bu nedenle gelişmeleri kaçırma korkunuzu pekiştirmiş olursunuz.

*Gün içerisinde plan yapın ve planlarınıza uyum sağlayın. Yalnız kaldığınız zaman gelişmeleri kaçırma korkusunu daha yoğun yaşarsınız, başkalarıyla etkileşime geçeceğiniz planlar yapın.

*Düzenli spor, egzersiz ve yürüyüş yapın.

*Yeni hobiler edinin. Olumsuz alışkanlıklarınızı olumlularla değiştirmeye çalışın.

*Düzenli kitap okuyun.

*Meditasyon yapın.

*Sizin enerjinizi düşüren insanların hesaplarını takip etmeyi bırakın.

*Kendinize ara sıra sosyal medyanın gerçek olmadığını hatırlatın. Sosyal medyada paylaşılan gönderilerin, insanların göstermek istedikleri kadarını paylaştıklarını bilin.

*Kendinizi diğerleriyle kıyaslama içerisinde hissettiğiniz zaman olumlu özelliklerinizi anımsayın ve şükredin.

Psikolog Funda Buharalı.