Toksik İlişkiler
İnsan sosyal bir varlıktır. Yaşamını etkili bir şekilde devam ettirebilmek için diğer insanlarla iletişim halinde olmayı ister. Her ilişki farklı bir dinamiğe sahiptir. Bazı ilişkiler sizi olumlu yönde etkilerken, bazıları ise oldukça yıpratıcı ve zarar vermektedir. Kendinizi kötü hissetmenize neden olmaktadır.
Hayatınızdaki bazı insanlarla görüştükten sonra kendinizi güvensiz, tükenmiş, yorgun, suçlu, kabul görmeyen ya da dışlanmış mı hissediyorsunuz? O halde farkında olmadan toksik bir ilişki içerisinde olabilirsiniz.
İnsan sevme, sevilme ve ait olma güdüsüyle birlikte yakın ve samimi ilişkiler içerisinde olmayı arzular. Derdini paylaşmak, çözüm önerileriyle destek olacağı ya da karşısındakinden destek bulacağı ilişkiler kurmak ister. Ne yazık ki çevrenizdeki ilişkilerin olumlu etkileri olduğu kadar olumsuz etkileri de vardır. İlişkileriniz duygusal ve fiziksel sağlığınızı etkiler.
Özellikle hayatınızda stres yaratan en önemli durumların başında ilişkiler gelmektedir. Sizi zamanla yıpratan, mutsuz hissettiren, kendinizi sorgulamanıza ve o kişilerle görüştükten sonra kötü hissetmenize neden olan toksik ilişkilerden bir türlü vazgeçemezsiniz. Çünkü size zarar veren ilişkiyi fark edebilmek zordur. Bazen bir şeylerin yolunda gitmediğini hissedersiniz ama ilişkiye dair bir karar vermek güçtür.
Yaşadığınız toksik ilişkiler kısa ya da uzun vadede size büyük zarar verebilir. Bu ilişkiler eş, sevgili, arkadaş ya da iş arkadaşları olabildiği gibi ailenizle de toksik ilişki içerisinde olabilirsiniz. Bu nedenle toksik ilişkilerinizle olan bağlarınızı koparmak ya da bu ilişkiye mesafe koyabilmek güçtür.
Toksik Bir İlişki İçerisinde Olduğunuzu Nasıl Anlarsınız?
*Sürekli fedakarlık yapan taraf siz olursunuz.
*Karşıdaki kişi empatiden yoksundur.
*Davranışlarınızın kontrol altında olduğunu fark edebilirsiniz.
*İlişkide manipülasyon vardır. Çoğu zaman dalga geçerek ya da şaka yaparak bu manipülasyonlar gerçekleşir.
*Saygısız, aşağılayıcı ve eleştirel tavırlar hakimdir.
*İlişkideki tutarsız tavırlar kendinizi sorgulamanıza neden olur.
*Toksik insanlar, kendi istek ve beklentileriyle ilişkinizi şekillendirir. Karşı tarafın güçlü olduğu durumları kendisine tehdit gibi algılar. Bu nedenle karşıdaki kişiyi psikolojik olarak yormaya ve aşağıya çekmeye çalışır.
*Zaman zaman sözlü ya da fiziksel taciz, istismar mevcuttur.
*Özellikle romantik ilişkinizde kendinizi baskı altında hissetmenize neden oluyor ve kısıtlamalar yaşıyorsanız toksik ilişki içerisinde olabilirsiniz.
Size zarar veren ilişkiyi neden devam ettirmek istersiniz?
*Emek verdiğiniz bu ilişkide bazı şeylerin değişebileceğine ya da düzelebileceğine inanmak. ”Ben de onu bırakırsam ne yapar, zamanla değişecektir” gibi düşüncelerle hassas davranabilirsiniz.
*Karşıdaki kişinin sizi manipüle etmesiyle birlikte suçu kendinizde aramanız, bu ilişkiyi devam ettirmenize neden olur. Olayları abarttığınızı ya da büyüttüğünüzü düşünebilirsiniz. Genelde karşı tarafın “olayları abartıyorsun, sana öyle geliyor” şeklinde yaklaşımları sizi kendinizde bir kusur aramaya yöneltebilir.
*Bir diğer önemli bir sebep ise çevre baskısıdır. Kişi evliyse boşanmak, arkadaşlarla ya da aile bireyleri ile küs kalmak toplum tarafından hoş karşılanmayan davranışlar arasındadır. Bu nedenle, diğerleri ne der düşüncesiyle etraftan olumsuz tepki görmemek için ilişkinize devam etmek zorunda kalabilirsiniz.
*Ve son olarak en önemli etkenlerden birisi de kişinin biten bir ilişkinin ardından yaşayacağı yas dönemini kabullenememesidir. Çünkü her ne kadar toksik bir ilişki bile olsa yaşayacağınız acıyı göze alamayabilir ve bu ilişkinizi devam ettirmeye çalışabilirsiniz.
Toksik ilişkilerden nasıl kurtulabilirsiniz?
*Kendi sınırlarınızı belirleyin. Öncelikle kendi sağlığınızı koruyabilmek için sınırlarınızı koruyun.
*Etrafınızdaki insanları iyi seçin. Bunun için size iyi gelen insanlarla daha sık vakit geçirmeyi tercih edin. Aksine sizi toksik bir ilişki içerisine çeken kişilere mesafeli durmayı deneyin.
*İlişkinizde duygularınızı ifade etmeye çalışın. Böylece duygularınızın farkına varacaksınız. Duygularınız çözüm yolu bulmanızda yardımcı olacaktır.
*Ve son olarak, ilişkinize dair endişelerinizden kurtulabilmek için psikolojik destek almaktan çekinmeyin.
Psikolog Funda Buharalı.