Sürekli Geç Kalmak
Günlük yaşantınızda zaman zaman bir yerlere geç kaldığınız elbette olmuştur. Bazen bir randevuya, bazen bir iş görüşmesine, bazen de katılmanız gereken önemli bir toplantıya…
Özellikle büyük şehirlerde yaşayan kişilerin sık sık karşı karşıya kaldığı geç kalma ve bir yerlere yetişememe durumu artık alışkanlık haline geldiyse, bu yazımızla sizlere geç kalma davranışının altında yatan sebeplere değinmeye çalışacağız.
Çevrenizde ya da arkadaş ortamınızda her yere geç kalan bir tanıdığınız mutlaka vardır. O kişi neler yapsa da bir türlü dakik olmayı beceremiyordur. Her zaman her yere geç kalıyordur. Aslında hayatın koşuşturması içinde bir yerlere zaman zaman geç kalınması alışılageldik bir durum olsa bile, sürekli geç kalmayı alışkanlık haline getirmenin altında yatan birçok sebep vardır. Şöyle ki; gidilmesi gereken yere aslında gitmek istememek, o anda gerekli olmayan işlere fazla vakit harcamak, kararsızlık ve zamanı iyi bir şekilde planlayamamak gibi başlıca sebepleri sıralayabiliriz.
Bunun yanı sıra psikolojik sebeplere bakacak olursak;
*Dikkat bozukluğu yaşayan bir kişi organize olmakta güçlük çektiği için gitmesi gereken yerlere geç kalabilir.
*Depresyon, insanın bir yerlere geç kalmasına sebep olabilir. Özellikle depresyonda olan bir kişinin motivasyonu düşük olduğu için genelde yavaş hareket eder ve bir şey yapma isteği zayıftır. Bu nedenle bir yerlere geç kalma ihtimali yüksektir.
*Kaygı düzeyinin yüksek olması erteleme davranışlarına neden olabilir. Kişi gitmesi gereken yerle ilgili herhangi bir sebepten ötürü kaygı yaşıyorsa eğer, o zaman erteleme ve geç kalma davranışları sık gözlenebilir.
*İlgi çekme ihtiyacı da geç kalmanın altında yatan psikolojik sebeplerden biridir. Örneğin, önemli bir toplantıya son giren ve geç kaldığı için dikkat çeken bir kişi olmak, kimi insanlar tarafından bilinçdışı tercih edilen davranışlardan biridir. Bu durum diğerleri tarafından hoş karşılanmasa bile bazı insanlar için alışkanlık haline gelmiş olabilir.
*Geç kalma durumu bazı insanlarda kontrolü ele alma ve üstünlük oluşturma isteğinin yansıtılmasıdır. Yani başkalarını bekletmek kişiyi güçlü hissettirebilir.
*Bazen de bekletilen kişiye az saygı duymak da geç kalma davranışlarına yol açabilir. Burada
” Nasıl olsa bekler beni” düşüncesi hakimdir.
*Titizlik ve ayrıntılara gereğinden fazla takılmak kişinin geç kalmasına neden olabilir. Bazı kişiler detaylara fazla takıldığı için bir türlü evden çıkıp gideceği yere zamanında gidemez ya da verilen işi en iyi şekilde tamamlayabilmek için hazırlanıp işlerini halledip evden çıkması geç kalmasına neden olabilir. Bu kişiler genellikle işlerinde başarılı olduğu için, geç kalma davranışları diğerleri tarafından görmezden gelinir.
*Mükemmeliyetçi kişilik yapısına sahip bir kişi geç kalırsa yoğun stres yaşar. Çünkü mükemmeliyetçi insanlar için bazı kurallar vardır ve bu kurallar tüm insanlar içindir. Örneğin, bir uçağın geç kalkması ya da sipariş verilen yemeğin geç gelmesi gibi vaktinde yapılmayan işler nedeniyle, geç kaldığında yoğun stres yaşar.
*Bir de diğer insanlara hayır diyememek de kişinin geç kalma davranışlarını alışkanlık haline getirmesine yol açabilir.
Geç Kalma Davranışını Önleyebilmek İçin Öneriler:
*Eğer sürekli bir yerlere geç kalıyorsanız planlı ve organize olmaya önem verin. Zamanı daha etkili kullanabilmek için yapılacaklar listesi hazırlayın.
*Tam evden çıkacak olduğunuz anda telefon, anahtar ve cüzdan gibi eşyalarınızı aramakla zaman kaybediyorsanız kendinize evde bu eşyalar için özel bir alan oluşturun.
*İlk defa gideceğiniz bir yere gitmeden önce adres kontrolü yapın, daha sonra gidebileceğiniz alternatif yolları planlayın.
*Gitmeniz gereken yere 15 dakika önceden orada bulunacakmış gibi plan yapın. Yolda trafik ya da herhangi bir aksilik olma ihtimalini göz önünde bulundurarak yola çıkın.
*Eğer geç yatma alışkanlığınız varsa sabah kalkmakta da zorluk çekebilirsiniz. Uyku düzeninize dikkat edin.
*Sabahları kurduğunuz alarmı 5 dakika daha ertelemeyi bırakın. Biliyorsunuz ki o 5 dakikalar hiç bitmez.
*Yatmadan önce telefonunuzu yataktan uzak bir yere koymayı deneyin ki alarm çaldığında kapatmak için yataktan kalkmış olursunuz.
*Evden ya da iş yerinizden çıkmadan önce bir şeyleri defalarca kontrol etmekten vazgeçin. Bir kez kontrol ettiyseniz kendinize güvenmeyi seçin. “Eğer bir şey unuttuysam da bu dünyanın sonu değil, halledebilirim” diyerek kendinizi rahatlatmayı deneyin.
Tüm bu önerileri dikkate aldığınız halde hala geç kalma davranışınız devam ediyor ve bununla baş etmekte zorlanıyorsanız psikolojik destek alın.
Psikolog Funda Buharalı.
Antalya Psikiyatri ve Psikoterapi Merkezi, Psikiyatrist Antalya.
Antalya Psikoloji.