Hipnozda Hasta Seçimi
Günümüzde hipnoz bilimsel olarak kabul edilmekte ve bir terapi aracı olarak tedavide yerini almıştır.
Hipnoz ile tedavi yani hipnoterapi sürecinde hasta ile terapist arasında 4 aşamalı bir süreç işler.
1-Değerlendirme Süreci: Günümüz hekim-hasta ilişkilerinde eskisi gibi hasta için en iyi olanı doktorun seçmesi yaklaşımı giderek değişmektedir. Tedavi süreci daha çok doktor-hasta ortaklığına dönmektedir.
Hastalar eskisine oranla hipnoza daha istekli ve talepkardır. Bir kısım hasta sigara bağımlılığından kurtulma veya kilo verme ihtiyacı gibi somut bir çözüm için hipnoz talebinde bulunurlar. Bir kısım hasta gerek terapi sürecinde ihtiyaca binaen ya da edindiği bilgiler neticesi stresle mücadele, motivasyon sağlama, ağrı kontrolü gibi nedenlerle hipnoterapi gerektirebilmekte veya talepte bulunmaktadırlar.
Bazı hastalar ise hipnoza aktif direnç gösterirler. Dirençte dinsel ve kültürel inanışlar ve kontrolünü kaybedeceği, hipnozdan çıkamayacağı gibi mitler rol oynayabilir. Hasta ve terapistin mevcut problemde hipnoz ve hipnoterapi uygunluğunu tartışmaları ve karşılıklı fikir birliğinde olmaları önemlidir. Hipnozun başarısı açısından, hastanın hipnozu kabullenmesi ve gerekliliğine inancı terapinin ilk ve ana belirleyicisidir.
Baş ağrısı, uykusuzluk, çeşitli kas ve eklem ağrılarından kurtulma amacıyla hipnoz talep eden bir kişinin organik sebepleri ekarte edilmeden yapılacak üstünkörü bir hipnoz müdahalesi tanıyı geciktirebilir, bulguları gölgeleyebilir, hastanın durumunu kötüleştirebilir.
Hastanın önceki hipnoz deneyimleri, önceki müdahalelerin etkinliği ve önceki transının derinliği yeni uygulama hakkında yönlendirici bulgulardır.
Yönlendirici ve telkin edici sorulardan kaçınarak, açık uçlu sorularla alınacak iyi bir travma öyküsü (hem fiziksel, hem psikolojik) klinisyen tarafından mutlaka göz önünde tutulmalıdır.
Hastayı hipnoza getiren sebebi öğrenmek motivasyon materyalini ortaya çıkarmak yönünden önemlidir. Mevcut problemden kurtulduğunda nasıl olacağını öğrenmekte ikincil kazanç faktörleri yönünden terapiste yol göstericidir.
Hipnoz uygulamasının akıllıca ve tedbirlice planlanarak hastanın en uygun olduğu zamanda aceleye getirilmeden yapılması terapinin başarısı yönünden önemlidir.
Hastanın problemini tanımlama ya da anlatım yolu da hipnoterapiste önemli yol gösterir.
Hipnoz iletişimle ilgilidir, hipnoz bireysel, bilinçdışı bir iletişim şeklidir.
2-Eğitim Aşaması: Hastanın hipnozu anladığına karar verilince eğitim süreci başlar. Kişinin herhangi bir tedaviye olumlu cevabı beklentisiyle doğru orantılı olarak değişmektedir. Bu aşamada bireylerin olumlu beklentilerini oluşturmak ana prensiptir. Hipnozla uğraşan uzmanlar yeterince kuvvetli beklentiler ile herkesin hipnoza gireceğini ifade ederler.
Hipnozla ilgili endişe ve korkular, her türlü hipnoz mitleri de eğitim aşamasında konuşulur ve giderilmeye çalışılır.
3-Hipnoza Yatkınlığın Değerlendirilmesi: Bu aşamada Stanford Klinik Hipnoz Ölçeği, Harvard Grup Hipnoza Yatkınlık Ölçeği, Barber Yatkınlık Ölçeği gibi standart ölçümler kullanılabilmekle birlikte çoğu kez terapistlerin deneyimleri neticesi subjektif değerlendirmeler daha pratiktir.
Bu amaçla;
a) El kaldırma testi
b) El kitleme testi
c) Sarkaç testi
d) Arkaya düşürme testi uygulanabilir.
4-Hipnoz uygulaması ve kendi kendine hipnozu öğretmek.
Hipnozda hasta seçimi, bilinçli hipnoz ve bilimsel hipnoterapi özel eğitim gerektiren önemli bir konudur.Hipnoz ile tedavide etik, bilimsel ve güncel uygulamalara Antalya psikiyatri ve Antalya psikoterapi merkezimizde ulaşabilirsiniz.
Hipnoz Antalya, Hipnoterapi Antalya.
Psikiyatrist Emine Filiz Uluhan.