Sosyal İlişkilerin Önemi
Sosyal ilişkilerin önemi nedir? Beslenmek, barınmak ve güvende hissetmek insanın temel ihtiyaçları arasındadır. Bu ihtiyaçların yanı sıra diğer insanlarla bir arada olmaya, duyguları paylaşabilmeye ve ilişkileri devam ettirebilmeye de ihtiyaç duyar insan.
Diğerleriyle iletişimde kalmak kişiyi güçlü hissettirir. İyi ve güçlü sosyal ilişkilere sahip olmak hem fiziksel hem de ruhsal sağlığınıza fayda sağlar. İlişkileriniz sağlam temeller üzerine kurulursa psikolojik iyi oluş haliniz de olumlu yönde desteklenir. Bunun tam tersinde ise, yalnız ve sosyallikten uzak kalmak sağlığınızı olumsuz etkilemektedir.
İyi ilişkiler kişinin sağlıklı ve mutlu kalmasına destek olur. Kişinin olumlu benlik saygısı geliştirmesini sağlar. Çünkü benlik saygısı, geçmiş yaşam deneyimleri ve kişisel değerler gibi birçok faktörden etkilenebilir. Benlik saygısının yüksek olması kişiye daha kaliteli bir yaşam sunar. Duygusal ilişkileri geliştirir. Yüksek benlik saygısına sahip olan bir kişi ilişkilerinde onay alma ihtiyacı hissetmez. Kendisi gibi davranır ve karşı tarafın da kendini olduğu gibi kabul edeceğini bilir. Genellikle kişilerarası ilişkilerinde problem yaşayan kişilerin benlik saygısı düşüktür. Bu nedenle; güçlü ve sağlam temeller üzerine atılmış sosyal ilişkiler için benlik saygısı önemlidir.
Ayrıca iyi bir sosyal ilişki, kişinin özgüveninin artmasında etkilidir. Çünkü kişilerarası etkileşimde olmak insanın kendisini değerli hissetmesini sağlar. Örneğin, arkadaş grubu içinde olumlu geri bildirimler almak kişinin hem özgüvenine hem de öz saygısına olumlu etki yaratır. Çevreden alınan sosyal destekler bireyin kendine olan inancını artırır.
Güçlü ve sosyal ilişkiler, kişinin kaygı ve endişe düzeyinin azalmasına yardımcı olur. Çünkü kişi o ilişkide kendini güvende hissettiği için sorgulama, şüphe duyma, korku ve güvensizlik gibi negatif duygular yaşamaz. Genel iyilik halinin devam edebilmesi için alınan sosyal destek önemlidir. Bireyin karşılaştığı problemlerle baş edebilmesine yardımcı olur.
Empati ve problem çözme becerisinin artmasını sağlar. Bunun yanı sıra bağışıklık sistemini güçlendirir. Çünkü sağlıklı olmak hem fiziksel hem de ruhsal olarak bir bütündür. Ruhsal anlamda kişinin iyi ilişkiler içinde olması, güvende hissetmesi, olumlu duygular yaşaması bağışıklığını güçlendirir. Güçlü sosyal bağlara sahip olan bireyler yaşadıkları hastalık sürecini daha kolay atlatabilir ve iyileşmesi daha çabuk olur.
Birçok psikolojik rahatsızlıkların altında yatan stres faktörleri, güçlü sosyal bağlarla beraber hafifler. Bunun tam tersi sosyal bağların zayıf olması, obezite, kalp rahatsızlıkları, depresyon, kaygı ve düşük özsaygı gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
Ayrıca kurulan sosyal bağların kalitesi de bireyler için büyük önem taşır. Az ve öz kurulan derin bağlar, birçok yüzeysel arkadaşlıklardan daha değerlidir. Örneğin, kişinin çok fazla arkadaşı ya çevresinde tanıdıkları olabilir. Fakat, içlerinde birkaç tane gerçekten samimi olan ve kendisine değer veren kişilerin varlığı daha büyük bir destek sunar. Özellikle hastalık gibi zor zamanlarda kişinin yakın arkadaşları en büyük destekçisi olur. Güven ve huzur verir. Bunun yanı sıra aidiyet duygusunu pekiştirir. Kişinin dengeli ve sağlıklı bir yaşam sürmesine yardımcı olur.
Sosyal İlişkileri Geliştirmek İçin Öneriler:
Öncelikle size kendinizi iyi hissettiren kişilerle iletişimde kalmayı seçin. Böylece ilişki bağlarınızı güçlendirebilirsiniz.
Sosyal ilişkileri güçlendirebilmenin en güzel yolu aile bireylerinizle, iş arkadaşlarınızla ya da komşularınız gibi hali hazırda iletişimde olduğunuz kişilerle iletişimde kalmaktır.
Sevdiğiniz spor dalları olabilir ya da ilgilendiğiniz hobilerinizle ilgili faaliyetlere katılarak kendinize yeni çevre oluşturabilirsiniz.
İlişkilerinizde iyi bir dinleyici olmaya çalışın. İyi bir dinleyici olabilmek için karşınızdaki kişinin gerçekten ne anlattığına odaklanmanız gerekir. Aktif bir şekilde dinleyebilmek için “hmm, evet” gibi kelimeler kullanabilirsiniz. Başınızla onaylama işareti yaparak aktif dinleyici olduğunuzu jest ve mimik hareketlerinizle gösterebilirsiniz.
İletişimde olduğunuz kişiyle göz teması kurmaya özen gösterin. Çünkü göz teması sosyal etkileşimde karşınızdaki kişinin duygularını anlamanıza yardımcı olur ve sağlıklı bir iletişimin temelini oluşturur.
Beden dilinizi etkin kullanmak sosyal ilişkilerinizi geliştirmenize yardımcı olur. Çünkü iletişimin büyük bir çoğunluğu sözel olmayan davranışları içerir. Etkili bir iletişim için beden dilini kullanmaya önem verin.
Birisiyle iletişim halindeyken başka şeylerle meşgul olmayın. Örneğin, telefonunuzu kendinizden uzak tutabilirsiniz. Çünkü telefonunuz dikkatinizi dağıtır. Karşıdaki kişi dikkatinizi ona vermediğinizi anladığında kendini önemsiz hissedecektir. Bu da iletişiminize zarar verebilir.
İnsanlarla bir araya geldiğinizde ortak bir paydada buluşmaya çalışın. Çünkü insanlar kendilerine benzeyen ya da benzer hobilere sahip kişilerle iletişim halinde olmayı tercih eder. O nedenle sohbetlerinizde ortak konuşabileceğiniz konuları seçmeye önem verin.
Kendinizi sürekli övmekten kaçının. Kimse sizin ne kadar zengin ya da ne kadar başarılı ya da ne kadar zeki olduğunuzu merak etmez. Bu tarz kendinizi öne çıkartacak konuşmalar bir süre sonra karşı tarafı rahatsız eder. O nedenle toplum içinde mütevazı olun.
Sosyal ortamlarda şikayet etmekten kaçının. Çünkü sürekli negatifi konuşmak karşıdaki insanın sizden uzaklaşmasına neden olur.
Grup içinde anlaşmazlıklar olabilir fakat bu anlaşmazlıkları olabildiğince minimum düzeyde tutmaya ve yapıcı bir dille karşı tarafa aktarmaya gayret gösterin.
Psikolog Funda Buharalı.
Psikiyatrist Psikoterapist Antalya, Antalya Psikoterapi ve Psikiyatri Merkezi.